ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) یا به طورخلاصه NAV، ارزش خالص یک واحد تجاری را نشان می‌دهد و به عنوان ارزش کل دارایی‌های آن واحد منهای ارزش کل بدهی‌های آن محاسبه می‌شود. NAV ابزار و پیمانه ای استاندارد شده به حساب می آید که می‌توان از آن برای انجام مقایسه عملکرد شرکت‌های سرمایه گذاری و صندوق‌های سرمایه‌گذاری (صدور و ابطال و یا ETF ) استفاده کرد. به‌عبارت‌دیگر ارزش خالص دارایی ها، شاخص و معیاری در بازارهای مالی است که برای ارزش‌یابی و بدست آوردن ارزش ذاتی دارایی‌های شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود. صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های سرمایه‌گذاری دو قسمت اساسی در بازار سرمایه ایران محسوب می‌شوند که عمده دارایی‌هایشان سهام و دارایی مالی است.
مثالی ساده برای درک NAV:
تصور کنید که یک کیف پول وجود دارد، در این کیف پول ۱۰۰ برگه ی ۲۰۰ تومانی و ۵۰۰ برگه ی ۴۰۰ تومانی وجود دارد. برای فروش این سهم ها باید یک درصد کارمزد و مالیات پرداخت شود. شما می خواهید نصف دارایی های موجود در این کیف پول را بخرید.
در اینجا چند سوال پیش می آید:
سوال اول: در این کیف پول چقدر دارایی وجود دارد؟ ۲۲۰ هزار تومان (جمع قیمت سهم ها)
سوال دوم: در این کیف پول چقدر بدهی وجود دارد؟ ۲۲۰۰ تومان (کارمزد و مالیات)
سوال سوم: ارزش خالص دارایی های موجود در کیف پول چقدر است؟ ۲۱۷۸۰۰ تومان(قیمت سهام منهای کارمزد و مالیات)
سوال چهارم: سهم شما (۵۰%) از این دارایی‌ها چقدر می‌شود؟ ۱۰۸۹۰۰ تومان(NAV تقسیم بر دو)
عدد ۱۰۸۹۰۰ تومان که بدست آمد به معنای NAV هر واحد از کیف پول است. ( چون که این کیف پول فقط ۲ واحد دارد، یکی برای صاحب کیف و دیگری برای شما)
(NAV) چگونه محاسبه می شود؟
ارزش خالص دارایی، ارزش خالص یک صندوق یا شرکت و یا واحدتجاری را نشان می‌دهد و بر اساس کل دارایی‌های مجموعه و کل بدهی‌های آن محاسبه می‌شود. بدین ترتیب که ارزش کل دارایی‌ها منهای کل بدهی های آن مجموعه، برابر است با ارزش خالص دارایی ها یا NAV آن مجموعه.
NAV = بدهی‌ها – ارزش کل دارایی‌ها
ارزش خالص دارایی به ازای هر سهم(NAVPS) چگونه محاسبه می شود؟
جهت ارزش گذاری هر واحد صندوق یا سهام شرکت سرمایه‌گذاری، بایستی ارزش خالص دارایی به ازای هر سهم (Net Asset Value Per Share) را محاسبه کنیم که برابر است با:
روش های دیگر محاسبه (NAV):
توجه داشته باشید که روش‌های دیگر محاسبه ارزش خالص دارایی اغلب در شرکت‌های سرمایه‌گذاری مورداستفاده قرار می‌گیرد.
روش اول:
NAV = ارزش افزوده دارایی‌های غیرجاری + سرمایه در گردش خالص + ارزش افزوده سرمایهگذاریها
ارزش افزوده سرمایهگذاریها عبارت است از ارزش روز سرمایه‌گذاری منهای بهای تمام‌شده سرمایهگذاریها.
سرمایه در گردش خالص نیز عبارت است از دارایی‌های جاری منهای بدهی‌های جاری
ارزش افزوده دارایی‌های غیر جاری از تفریق ارزش روز دارایی‌های غیر جاری و بهای تمام‌شده دارایی غیر جاری به دست می‌آید.
روش دوم:
NAV = ارزش روز بدهی‌ها- (مجموع ارزش روز دارایی‌های جاری + ارزش روز سرمایهگذاریها + ارزش روز دارایی‌های جاری)
روش سوم:
روشی که معمولا در ایران در شرکت‌های سرمایه‌گذاری برای محاسبه ی NAV استفاده می شود، از همین نوع سوم است.
NAV = ارزش افزوده سرمایهگذاریها + بهای تمام‌شده حقوق صاحبان سهام
قبل تر نیز به این نکته اشاره کردیم که ارزش خالص دارایی (NAV)، در دو حوزه مجزا قابل بررسی است:
- صندوق‌های سرمایه‌گذاری (صدور و ابطال و یا ETF و….)
- شرکت‌های سرمایه‌گذاری
10 دقیقه
